Als mensen die elkaar niet kennen samen in een team terecht komen onderzoeken ze eerst hoe het staat met de veiligheid binnen het team. Kan ik zeggen wat ik denk? Mag ik mezelf zijn? Wie is de leider en naar wie moeten we luisteren? Het team is een verzameling individuen, het is ieder voor zich.

Typisch aan een systeem in deze fase is dat iedereen vooral met zichzelf bezig is. Bezig met overleven. Ik staat centraal. Het team wil het hier vooral veilig houden. Hoe herken je een team in de vormende fase? Welk gedrag is typisch?

• Door elkaar heen praten, of juist heel stil zijn
• Veel uitleggen of verklaren en daarin gelijk willen hebben
• Communicatie: vaag, voorzichtig, herhalen
• Aannames (zij zal wel van mij vinden dat… )
• Alle communicatie loopt via de leidinggevende
• Men neemt geen initiatief, maar wacht af wat de leidinggevende doet
• Sterke behoefte aan afspraken, kaders en besluiten

Rol van de leidinggevende

Uitdaging voor een leidinggevende is hier om duidelijke structuur en kaders bieden en te sturen op het maken en nakomen van afspraken. Van belang is dat hij het team leert met elkaar te praten in de manier dat mensen op elkaar gaan aansluiten in plaats van in te gaan op elkaars verschillen. JA…. EN zeggen in plaats van JA… MAAR.

Wat is er onder water?

Er is veel angst en onzekerheid in deze fase. Met overtuigingen als:
• Alles kan tegen je worden gebruikt
• Ik heb recht op…
• Mijn leidinggevende is verantwoordelijk
• Ik kan er niks aan doen

Als facilitator help je een team in deze fase door te werken aan de volgende competenties:

• Doelen helder krijgen: waar gaat het team aan werken?
• Eigenaarschap voor de te ontwikkelen doelen
• Resultaatgerichtheid
• Afspraken maken over: tijd, procedures, werkwijzen
• Communiceren: luisteren, samenvatten, doorvragen, aansluiten

Wil je weten hoe dit er in de praktijk aan toe gaat? Luister dan naar de podcast met Marieke van Ginkel, leiderschapstrainer van Drijvende Kracht. De titel is ‘Help! In mijn team is het ieder voor zich’

Bron: De basics van informeel leiderschap – www.mariekevanginkel.nl